Każdy lekarz ma obowiązek uzyskania zgody pacjenta na zabieg, zarówno leczniczy, jak i nieleczniczy.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami zgoda na operację albo metodę leczenia lub diagnostyki o podwyższonym ryzyku dla pacjenta powinna być uzyskana na piśmie. Niezależnie od tego, czy zabiegi niosą podwyższone ryzyko, czy nie, dla celów dowodowych, lekarze medycyny estetycznej zawsze powinni odbierać zgodę na piśmie.
Gdy dokumentacja przed zabiegiem z medycyny estetycznej jest niekompletna, a zwłaszcza gdy brakuje pisemnej zgody, obrona przed sądem jest bardzo utrudniona, a czasem praktycznie niemożliwa. Warto więc zadbać o zgodę na piśmie i udokumentowanie procesu jej uzyskiwania dla własnego dobra.
Pacjentka poddała się zabiegowi usunięcia blizn laserem (jedna blizna na ręce, dwie blizny na nodze). Zabieg przeprowadził lekarz anestezjolog zajmujący się medycyną estetyczną. Ukończył szkolenie w zakresie wykonywania zabiegów z użyciem lasera. Pacjentka korzystała z usług tego lekarza. Podczas wcześniejszych zabiegów zamykania naczynek na twarzy rozmawiała z nim na temat możliwości redukcji blizn. Lekarz obejrzał je i zasugerował, aby przeprowadzić zabieg w jednym, wybranym miejscu, co pozwoli na ocenę efektów. Wówczas udzielił też pacjentce informacji o charakterze zabiegu wykonywanego przy użyciu lasera, o przeciwwskazaniach. Wskazał, że proces gojenia ran trwa około tygodnia, podczas którego należy przebywać w domu, a cały proces regeneracji skóry trwa pół roku.
Pozwany lekarz natomiast twierdził, że przeprowadził z pacjentką wywiad medyczny oraz przedstawił jej przeciwwskazania medyczne przed przeprowadzeniem zabiegu. Wskazał, że poinformował o możliwych efektach zabiegu, sposobie pielęgnacji skóry, czasie rekonwalescencji. Zaproponował próbny zabieg. Uprzedził, że nie zlikwiduje on blizn całkowicie, a jedynie zmniejszy ich widoczność.
Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego z udziałem biegłych, sąd okręgowy oddalił powództwo pacjentki.
Na podstawie zeznań pozwanego przyjął, że przeprowadził on wywiad medyczny, a kobieta została poinformowana o charakterze zabiegu, ryzyku, możliwych komplikacjach, przeciwwskazaniach. Sąd uznał, że powyższe kwestie zostały przez lekarza omówione w trakcie dwóch rozmów: w dniu zamykania naczynek i bezpośrednio przed zabiegiem z użyciem lasera. Z opinii biegłych wynikało, że pozwany działał zgodnie ze sztuką medyczną i nie popełnił błędu lekarskiego. Ustawienia parametrów (dołączona była dokumentacja w postaci karty zabiegu) były prawidłowe.
Sąd apelacyjny stwierdził, że za dowód udzielenia informacji Sąd Okręgowy uznał ogólnikowe zeznania pozwanego w powiązaniu z faktem, iż powódka poddała się zabiegowi. Tymczasem sam fakt poddania się zabiegowi nie oznacza, iż zgoda pacjenta na zabieg z zakresu medycyny estetycznej miała charakter zgody uświadomionej.
W uzasadnieniu wyroku sąd II instancji podkreślił, że na lekarzu spoczywał ciężar wykazania, że zgoda miała charakter uświadomiony. Innymi słowy lekarz musiał udowodnić, że wyrażenie zgody poprzedził udzieleniem pacjentce przystępnej informacji, co miała potwierdzić dokumentacja przed zabiegiem z medycyny estetycznej.
Wyrok sądu w sprawie medycznej
Zdaniem sądu dokumentacja medyczna prowadzona była przez pozwanego w sposób niedbały. Zeznania lekarza nie znalazły odzwierciedlenia w dokumentacji przed zabiegiem z medycyny estetycznej, co w sposób oczywisty – zdaniem sądu – przemawia za wiarygodnością zeznań pacjentki. Pacjentka twierdziła, iż godząc się na zabieg, nie miała informacji na temat proponowanej procedury medycznej i ryzyka z nią związanego. Informacje, jakich udzielił lekarz po zabiegu odnośnie pielęgnacji rany, także nie znalazły odzwierciedlenia w prowadzonej przez niego dokumentacji.
O czym musisz poinformować pacjenta przed zabiegiem medycyny estetycznej
Obowiązek informacyjny lekarza wynika z art. 31 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty: Lekarz ma obowiązek udzielić pacjentowi lub jego przedstawicielowi ustawowemu przystępnej informacji o jego stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych, leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu.
Kolejny ważny etap – rozmowa z pacjentem
Nie możesz zostawić pacjenta z samymi dokumentami. Treść formularza jest zredagowana abstrakcyjnie i nie odnosi się do konkretnego pacjenta i jego przypadku. Konieczna jest rozmowa, w której wyjaśnisz wątpliwości, odpowiesz na pytania. Informacja musi być dla pacjenta przystępna, tzn. zrozumiała, dostosowana do jego poziomu intelektualnego, wieku, wykształcenia. Upewnij się, że pacjent wszystko zrozumiał, zwłaszcza, czy zdaje sobie sprawę z ryzyka zabiegu. Odnotuj w dokumentacji fakt przekazania pisemnej informacji i odbycia rozmowy z pacjentem. Wpisz datę i godzinę rozmowy. Warto wykonać dokumentację fotograficzną.
zgodę należy uzyskać zawsze przed dokonaniem zabiegu i powinna to być zgoda świadoma, tj. poprzedzona przekazaniem rzetelnych informacji. Oświadczenie pacjenta o wyrażeniu zgody powinno zawierać czytelny podpis pacjenta, datę oraz podpis lekarza.
Podsumowanie sprawy
Od pacjentki nie została odebrana zgoda na piśmie. Deklaracje obu stron dotyczące udzielonych pacjentce informacji były sprzeczne. Sąd I instancji przychylił się do stanowiska lekarza, który twierdził, że przekazał informacje i pacjentka świadomie zgodziła się na zabieg.
Sąd II instancji doszedł do odmiennych wniosków. Ze względu na niedbale prowadzoną przez lekarza dokumentację medyczną i brak dowodów na piśmie uznał za wiarygodne zeznania pacjentki a nie lekarza. Z uwagi na brak pisemnej zgody pacjenta na zabieg z zakresu medycyny estetycznej oraz dołączonej do niej pisemnej informacji lekarz nie zdołał dowieść prawdziwości swoich twierdzeń. Za dowód nie wystarczyły jego słowa (zeznanie).
Kluczowa jest pisemna zgoda oraz pisemna informacja o zabiegu załączona do formularza zgody
adwokat AOTMiT badania bezpieczeństwo biuro nieruchomości budżet CDC ciąża jet lag kara finansowa klauzula kobieta ciężarna kontuzja kremy i olejki kurator lekarz leki medycyna chińska Ministerstwo Zdrowia nfz odwołanie wizyty oliwka ospa wietrzna oświadczenie pacjent pośrednictwo nieruchomości prawo medyczne proktolog recepta refundacja resocjalizacja rozgrzewka rytmy sport szczepionka szpital sąd umowa pośrednictwa WHO wizyta lekarska wyrok zioła zmiana strefy czasowej świadczenia medyczne świadczenie zdrowotne
