Podróżowanie kobiet w ciąży stało się we współczesnym świecie zjawiskiem powszechnym. Wiele z nich wybiera się w podróż w celach turystycznych bądź kontynuuje pracę i związane z nią wyjazdy służbowe, między innymi w regiony świata charakteryzujące się niskimi standardami sanitarnymi i ograniczonym dostępem do specjalistycznych placówek służby zdrowia. Dla kobiet ciężarnych niezwykle istotny jest stały dostęp do opieki położniczej, również w miejscach czasowej destynacji. Przy długoterminowych podróżach kontynuowanie opieki prenatalnej w nowym miejscu powinno być bezwzględnie przestrzegane. Planowa opieka położnicza nad ciężarną rozpoczyna się zazwyczaj w 10–12 tygodniu ciąży, powinna być kontynuowana raz w miesiącu do 28 tygodnia ciąży, następnie co 2 tygodnie do 36 tygodnia i dalej raz w tygodniu aż do porodu.
Pierwszym krokiem przed wyruszeniem w podróż kobiety ciężarnej jest szczegółowa ocena jej stanu zdrowia, uwzględniająca informacje dotyczące dotychczasowego przebiegu ciąży, problemów zdrowotnych występujących przed (choroby przewlekłe) i w czasie ciąży (krwawienie, skurcze), dostępu do placówek służby zdrowia oraz czynników ryzyka występujących w miejscach planowanego pobytu (rejony endemicznego występowania chorób infekcyjnych i inwazyjnych; należy mieć na uwadze, że takie schorzenia jak wirusowe zapalenie wątroby typu E lub malaria mogą mieć bardzo ciężki przebieg u ciężarnych, w związku z supresją układu odpornościowego występującą w ciąży).
Istotne są również wskazania lub określenie przeciwwskazań do przyjęcia obowiązkowych lub zalecanych szczepień ochronnych oraz chemioprofilaktyki przeciwmalarycznej. Według Amerykańskiej Akademii Położnictwa i Ginekologii najbezpieczniejszym okresem do podróżowania kobiet ciężarnych jest drugi trymestr. Największe ryzyko związane z poronieniem jest obserwowane w pierwszym trymestrze ciąży. Podróż kobiet ciężarnych do strefy klimatu gorącego niesie ze sobą możliwość wystąpienia problemów zdrowotnych związanych z uciążliwymi warunkami klimatycznymi (wysoką temperaturą i wilgotnością otoczenia). Należą do nich obniżona tolerancja wysiłku, podwyższona czynność serca związana ze zwiększeniem objętości osocza oraz anemia.
Przeciwwskazaniami do transkontynentalnych podróży dla kobiet ciężarnych są w szczególności:
- choroby przewlekłe (wady zastawkowe serca, ciężka anemia, zakrzepowe zapalenie żył, przeciwwskazania położnicze: poronienie, poród przedwczesny lub ciąża ektopowa w wywiadzie; zatrucie ciążowe, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca w poprzedniej ciąży; poronienie zagrażające lub krwawienie maciczne w obecnej ciąży);
- pierwiastka (pierwsza ciąża) w wieku powyżej 35 lub poniżej 15 lat;
- środowiskowe czynniki ryzyka: duże wysokości nad poziomem morza; rejony endemiczne chorób transmisyjnych i przenoszonych drogą pokarmową;
- rejony malaryczne ze stwierdzoną opornością zarodźców malarii na chlorochinę;
- rejony endemicznego występowania żółtej gorączki z obowiązkiem szczepienia przed wjazdem do danego kraju.
Podróż samolotem ciężarnej kobiety
Odbywanie podróży lotniczych nie jest przeciwwskazaniem dla kobiet w ciąży, niemniej jednak mogą występować pewne ograniczenia, np. amerykańskie linie lotnicze wymagają od kobiet ciężarnych okazania zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do odbycia lotu w przypadku ciąży powyżej 36 tygodnia (loty krajowe) lub 35 tygodnia (loty międzynarodowe). Na pokładach samolotów występuje standardowo obniżone ciśnienie odpowiadające ciśnieniu na wysokości 2000–2400 m n.p.m. Obniżone ciśnienie parcjalne tlenu zmniejsza utlenowanie krwi płodu w znacznie mniejszym stopniu niż krwimatki, dzięki obecności hemoglobiny płodowej, która mocniej wiąże cząsteczki tlenu. Dzięki temu prawdopodobieństwo wystąpienia niedotlenienia płodu podczas lotu samolotem jest niewielkie. W związku ze wzrostem objętości osocza i zwiększonym zapotrzebowaniem morfologicznym rozwijającego się płodu, często dochodzi do łagodnej anemii ciężarnych (zalecane jest w tym przypadku uzupełnianie preparatów żelaza). Jeśli anemia kobiety ciężarnej jest wyraźna (stężenie hemoglobiny poniżej 8,5 g/dL), a podróż niezbędna, należy rozważyć podawanie ciężarnej do oddychania dodatkowego tlenu na pokładzie samolotu. Decyzja o podróży samolotem ciężarnej z niedokrwistością sierpowatą powinna być podjęta wyłącznie po konsultacji i kwalifikacji położniczej. Wilgotność na pokładzie samolotu jest stosunkowo niska i wynosi około 8%. W tak suchym środowisku należy zwiększyć podaż płynów, dla utrzymania prawidłowego krążenia łożyskowego płodu. Zapotrzebowanie na bezkofeinowe płyny podczas ciąży jest szacowane na 3-4 litry na dobę. Podczas długich lotów u podróżnych w wyniku unieruchomienia w pozycji siedzącej może dochodzić do zakrzepowego zapalenia żył głębokich w wyniku zastoju krwi żylnej w kończynach dolnych. Kobieta ciężarna jest szczególnie narażona na wystąpienie zmian zakrzepowych w związku z gospodarką hormonalną (hormony płciowe) oraz z uciskiem powiększonej macicy na naczynia i upośledzenie przepływu krwi żylnej. Dlatego przy wielogodzinnych lotach bardzo ważne jest stosowanie podstawowych działań prewencyjnych, takich jak cogodzinne wstawanie z fotela lotniczego i kilkuminutowy spacer po korytarzu na pokładzie samolotu, czy też założenie przed lotem pończoch uciskowych oraz w miarę możliwości, izometryczne ćwiczenia kończyn dolnych podczas siedzenia w fotelu. Kwas acetylosalicylowy (aspiryna) nie jest zalecany jako profilaktyka przeciwzakrzepowa u kobiet ciężarnych, szczególnie w ostatnich trzech miesiącach ciąży, ze względu na zwiększone ryzyko krwawienia oraz skutki uboczne dla płodu. Ciężarne z obciążającym wywiadem, związanym z występowaniem w przeszłości zmian zakrzepowo-zatorowych lub obciążeniem genetycznym w tym zakresie, powinny skonsultować z lekarzem prowadzącym ciążę zasady profilaktyki zdrowotnej przed podróżą lotniczą.
adwokat AOTMiT badania bezpieczeństwo biuro nieruchomości budżet CDC ciąża jet lag kara finansowa klauzula kobieta ciężarna kontuzja kremy i olejki kurator lekarz leki medycyna chińska Ministerstwo Zdrowia nfz odwołanie wizyty oliwka ospa wietrzna oświadczenie pacjent pośrednictwo nieruchomości prawo medyczne proktolog recepta refundacja resocjalizacja rozgrzewka rytmy sport szczepionka szpital sąd umowa pośrednictwa WHO wizyta lekarska wyrok zioła zmiana strefy czasowej świadczenia medyczne świadczenie zdrowotne
Podróż statkiem ciężarnej kobiety
Kobiety ciężarne wybierające się w wielodniowy rejs statkiem, powinny przed wejściem na pokład mieć podstawowe informacje na temat zabezpieczenia medycznego jednostki pływającej (przeszkolony personel medyczny, sprzęt specjalistyczny, możliwości ewakuacji w stanach nagłych). Należy pamiętać, że farmakologiczne możliwości leczenia choroby morskiej (podobnie jak i choroby lokomocyjnej w transporcie lądowym i powietrznym) u kobiet w ciąży są bardzo ograniczone (popularny w Polsce aviomarin jest przeciwwskazany do stosowania zarówno u kobiet w ciąży, jak i u matek karmiących).
Należy unikać szczepień w I trymestrze ciąży, kiedy istnieje największe ryzyko uszkodzenia płodu. Najlepszym rozwiązaniem jest poddanie szczepieniom ochronnym kobiet przed zajściem w ciążę (świadome planowanie bezpieczeństwa zdrowotnego matki i jej przyszłego potomstwa). Z niewielkimi wyjątkami, żywe szczepionki powinny być przeciwwskazane we wszystkich trymestrach ciąży. Szczepionkę przeciw żółtej gorączce powinno się przyjmować w ciąży tylko w przypadku podróży do rejonów wysokiego ryzyka zakażenia. W krajach o niskim ryzyku zakażenia żółtą gorączką, gdzie służby graniczne wymagają potwierdzonej wakcynacji w Międzynarodowym Świadectwie Szczepień, zaleca się odstąpienie od szczepienia oraz posiadanie dokumentu medycznego potwierdzającego ciążę. O środkach ostrożności przy podawaniu żywych szczepionek należy pamiętać nie tylko w stosunku do kobiet ciężarnych, ale również podczas laktacji. Badania wykazały, że substancje czynne szczepionki przeciw żółtej gorączce przenikają do mleka matek karmiących.
